Vier keer

De allereerste had ik toen ik elf was, in 1982. Het was er de perfecte avond voor. Nog wat lezen bij het haardvuur na een hele middag appels plukken in de herfstzon.
Mijn moeder had een plaatje - een singeltje - met daarop de Bolero van Ravel. De helft stond op de A-kant en de helft op de B-kant. Mijn vader vond dat zo onvoorstelbaar debiel dat hij mijn moeder die dag in 1982 de LP cadeau deed. De Deutsche Grammophon opname. Mijn ouders waren die avond hout aan het stapelen in de tuin en ik vroeg mijn vader door het raam wat de Bolero van Ravel was. Gechoqueerd keek hij op.
“Ken je dat niet?”,
“Nee, vader!”
“Van  ‘10’ met Dustin Hoffman?”
 “Het is met Dudley Moore,” hoorde ik mijn moeder van achter de hoek roepen. Mijn vader, die alleen geïnteresseerd was in Bo Derek en verder –gezien mijn minderjarigheid verzweeg wat de rol van het muziekstuk in de film was - legde de plaat op zodat ik een beetje minder onnozel zou gaan slapen dan ik was opgestaan deze ochtend. Hij ging samen met mijn moeder verder in de tuin met hout stapelen. De lucht kleurde donkeroranje met een roze gloed. Na twee inleidende maten door de kleine trom werd het eerste thema ingezet door een enkele fluit, waarna langzamerhand het gehele orkest ging meedoen, waarbij bij elk opeenvolgende fragment crescendo plaatsvindt. Ik ging zo op in de muziek dat ik opeens begon te wenen van ontroering.
http://www.youtube.com/watch?v=KK23BhEQVyU
Ik herinner me dat ik dacht: 'Ik zal nooit lang genoeg leven om alle muziek te horen die bestaat. Ik zal zoveel moois missen.' Volledig overstuur en misschien wel het meest van al door het feit dat ik niet begreep waarom ik zo diep getroffen was.

Jaren later had ik het nog eens, ik had net mijn rijbewijs, 1999 moet het geweest zijn. Ik reed met de auto en was zo geconcentreerd dat ik niet lette op de radiopresentator en wat hij aankondigde. Opeens werd ik zo hard getroffen door een muziekstuk dat ik de auto aan de kant van de weg moest zetten. Ik herinner me nog goed hoe het ging. Het was herfst en ik stond in de polders onder een fenomenale lucht te luisteren naar een Chaconne Tombeau van Bach die ik achteraf nooit meer teruggevonden heb. Het was een moment dat ik vast probeerde te klampen met mijn beide handen maar het glipte zo snel weg samen met het besef dat ik alweer mezelf mis ingeschat had, dit was een Chaconne die ik niet eens kende. Zoveel geniale dingen die op dezelfde wereld gecreëerd zijn als ik op rondloop. En wat heb ik gedaan? Tot dan? Tot nu?

Weer jaren later, 2005, kwam ik nietsvermoedend kletsend tegen mijn lief, de Aya Sofia binnen, tot we opeens simultaan getroffen werden door de onvatbare schoonheid van de Aya Sofia. Het bevreemdende was dat we het samen ervoeren. Ik kon lang geen woord uitbrengen omdat ik voelde dat mijn stem zou breken.
Ik ben snel ontroerd maar deze ervaringen waren van een intensiteit die je met niets kan vergelijken.

En nu 2012,  het Louvre, alweer in de herfst voor de vierde keer. Zaal na zaal al die schoonheid die je overvalt, gelukkig hangen er ook zaken waarbij je je afvraagt waarom die het Louvre halen maar misschien dienen die als tegengif voor de overdosis schoonheid. Ik voelde me redelijk neutraal, beetje opgejaagd omdat ik net gelezen had dat je een heel mensenleven nodig hebt om het Louvre te zien en dat wij nu slechts acht uur hadden, maar verder niets aan de hand. Tot ik opeens voor het Kantklostertje van Vermeer sta. Ik voelde het niet aankomen maar opeens was ik zo hard getroffen, die kleine handen, dat lichtspel op haar haren. De concentratie van het meisje. De wetenschap dat er meer werken zijn die mij zo kunnen ontroeren dan ik tijd heb in mijn leven om ze te bekijken.

Mijn vier Stendhal-syndroom ervaringen.

Het leest als een sprookje

Er was eens een jonge man en een jonge vrouw rond de eeuwwisseling.
De man en de vrouw hadden een baan bij hetzelfde bedrijf.
Hij deed iets met computerapplicaties.
Zij deed iets met personeelszaken en interne en externe communicatie.
Zij stuurde algemene mails in naam van het bedrijf en hij antwoordde. Altijd, steeds uitgebreider en persoonlijker. Tot ze allebei merkten dat bepaalde medewerkers onvoorstelbaar goed op de hoogte waren van wat er tussen hen uitgewisseld werd. Ze besloten om onder een schuilnaam - hun literaire jeugdhelden; Josephine March (Louisa May Alcott) en Piotr Sergeiev (Lev Tolstoy) - verder te mailen via een onafhankelijke mailprovider.

30 december 1999 werd de eerste mail verstuurd van tweehonderdzesenzestig mails die samen de eerste zes maanden van een liefdesverhaal vertellen.

Nu, bijna dertien jaar later, de mails door de man al vergeten en verloren gewaand, heeft de vrouw alle mails gebundeld in een boek, alle schilderijen en tekeningen die ze in die periode maakte voor de man zitten er bij omdat de mails daar dikwijls over handelden als ze niet over boeken, muziek, elkaar of de Liefde gingen.

Titel: Sergeiev en Josephine
Aantal blz: 100
Illustraties: 64
Uitgave: 2012
Oplage: één
Verantwoordelijke uitgever: ikzelf - speciaal voor mijn teergeliefde omdat mensen vaker zouden moeten stilstaan bij de reden waarom ze verliefd geworden zijn op elkaar.

Herfst

Krijt is echt mijn favoriete medium. Het enige nadeel is dat het constant moet gefixeerd worden en daaraan gelinkt dat ik altijd vol hang. Doordat het zo’n poederig en los materiaal is, kan de tekening in een onoplettend ogenblik van het papier worden geveegd of geblazen, door de wind bijvoorbeeld. Omdat het vandaag, 24 oktober, zo’n uitzonderlijk zomerse dag is, heb ik tijdens een gestolen uurtje mijn krijtjesdoos en een groot niet opgespannen canvas genomen en me geïnstalleerd bij het schuurtje in de zon.

De bloempotten had ik gisteren allemaal geleegd en schoongeborsteld in de schuur gestapeld. De zon scheen binnen op het warme terracotta en het tafereeltje vroeg om vastgelegd te worden.

Voor het eerst tekende ik meteen met krijt op doek, geen schets in potlood of houtskool, meteen de kleuren, met de bus haarlak in aanslag om elke laag te fixeren tussendoor. Geen kwartier later stond de structuur op doek en zaten mijn handen en blote armen onder de aardetinten. De postbode had een pakje om persoonlijk af te geven, dienst Toerisme kwam iets vragen in verband met een wegwijzer in onze berm. Ik interpreteerde hun blik pas na een blik van mezelf op de spiegel. Ik ben altijd overtuigd dat ik mijn gezicht niet aangeraakt heb tijdens het tekenen maar de spiegel vertelde me het tegendeel.

Maar om het nu weer te hebben over de bloempotten. Ze symboliseren voor mij de herfst. De opgeruimdheid, de oogst binnen, de zon warm en bedaagd, het licht onovertroffen en de kleuren warm. Een maand die ruikt naar appels, houtvuur en kaneel.

Hoe kun je niet van de herfst houden?

Krijt en houtskool op doek (60/80)

De wijnproefclub

Manlief is lid van een wijnproefclub, het soort club waar er pas een nieuw lid bij mag als een ander lid het loodje legt. Dient het vermeld te worden dat er bovendien alleen heren toegelaten zijn?

Elke tweede dinsdag van de maand komen ze samen rond een thema en proeven ze wijn. Het is een nogal met geheimzinnigheid overgoten bezigheid. Ondanks dat de wijnproefavond altijd doorgaat op dezelfde plaats, een obscure zolder boven een stoeterij, als ik het goed begrepen heb, is elke maand iemand anders de gastheer. Die zorgt voor een thema, de wijn, de nodige achtergrondinformatie, een PowerPointpresentatie (!) en bijhorende hapjes want de heren komen rechtstreeks van hun werk, hebben nog niet gegeten en proeven met gemak tot een stuk in de ochtend wijn. Dit is alle informatie waar wij, de vrouwen van de acht betreffende heren over beschikken. Hoe ze die zeven uur invullen, dat is clubgeheim.

Nu, acht maanden na het oprichten van de VinCoeur club, is het de beurt aan manlief.

Het thema was snel gekozen: Languedoc-Rousillon aangezien hij daar deze zomer een paar wijnboeren bezocht en rijker gemaakt heeft. De PowerPointpresentatie en de wijnkeuze waren snel gemaakt maar de hapjes, dat bleek een vrouwenzaak te zijn. Ik zette mijn plannen op papier een week vooraf, kreeg aanwijzingen - vlees!-, en dan de rest van de week bijsturingen: - meer, nog meer, veel meer.

De avond zelf had manlief vijf minuten om de hapjes op te halen en maar één reactie: 't Is veel te veel!

Maar nu het werk toch gedaan is en goed ontvangen, deel ik het hier graag want tijdens mijn zoektocht naar ideeën, merkte ik dat de vraag vaak gesteld wordt op internetfora doch zelden wordt beantwoord.

Thema: Languedoc-Rousillon

Wijnkeuze: lijst op: http://vincoeur.weebly.com/languedoc-roussillon---02102012.html 

De hapjes:

Vleesplank:

Ganzen rillette

Franse geitenkaas met ham

Magret de canard du Languedoc

Op beukenhouten schilfers gerookt rundsvlees

Foie Gras met Armagnac

Gekookte nootham

Parma ham

Kaasplank:

Saint Paulin

Saint Aubin

Zachte Franse Blauwschimmelkaas.

Aperitieflepels

Geitenkaas met bieslookrolletjes met amandels en Porto gelei
Geitenkaasjes met parmaham en grootbladige peterselie

Erbij geserveerd:

Rode wijn met zwarte peper gelei

Porto gelei

Blauwe druiven

Groene druiven

Groene olijven

Feta blokjes

Oranje minipaprika's

Minikomkommers

Kerstomaatjes gevuld met mascarpone

Zongedroogde tomaten

Verse vijgen

Walnoten

Gepofte kastanjes

Wit stokbrood

Bruin stokbrood

Notenbrood

Niets in huis

Tegenwoordig zijn we zo verwend wat betreft alles eigenlijk, dat we klagen over een peulschil. Daarmee is bewezen dat mensen van nature klagers zijn. Ik wil maar zeggen, een blik op de Palestijnse keuken en je beseft in welke overvloed we leven. We hebben alle ingrediënten ter wereld ter beschikking en velen slagen er nog niet in hun kookkunst boven een blik ravioli of een pizza in de oven te laten uitstijgen. De Palestijnse keuken maakt met een handvol meel en een snuifje kruiden ware delicatessen. We hebben vrienden - een gemengd Vlaams-Palestijns koppel - die ons al eens verwenden met een halve dag pure toverkunst. Het was een bijzondere ervaring, een zeer smakelijke overigens. Wij zijn helemaal vergeten hoe we van niets iets kunnen maken.

Een veelgehoorde klacht van ons, de verwende westerling, is dan ook dat we "niets in huis" hebben. Vooral ik maak me daar veel te vaak schuldig aan. Het schijnt dat er vrouwen zijn die dit op vestimentair vlak ook klaren maar ik heb deze dubbelzinnige relatie met mijn voorraadkast. Ze kan niet vol genoeg zitten en toch heb ik vaak het gevoel dat ik niets in huis heb om een deftige maaltijd te maken of gasten te ontvangen.

Een werkpunt dus voor mezelf. En werkpunten moet je niet negeren, je moet ze aanpakken.

Toen ik nog op de televisieredactie werkte, heb ik eens het idee geopperd om een keukenguerrilla te organiseren en te koken met wat er bij mensen in de ijskast lag. Creatief met beperkte ingrediënten. Het idee werd zeer lang serieus in overweging genomen, maar de doodsteek was uiteindelijk dat ik bij een commerciële zender werkte en dat mijn idee niet echt sponsor-vriendelijk was.

Niemand houdt me tegen om het idee hier toch te lanceren.

Situatieschets: boodschappen tijdens het sporten van de kinderen gepland, kinderen doen eerst nog een uurtje huiswerk, honger maar het warm eten is pas voor na het sporten. Een snel vieruurtje? We hebben geen crackers, geen schoolkoeken, geen fruit, geen yoghurt, geen brood.

In de ijskast ligt een rol bladerdeeg en de obligate citroen. Niets in huis dus of toch?

Dat wij, de westerlingen, zo vaak boodschappen doen en nooit de voorraadkast en de ijskast volledig leegmaken draagt bij aan het feit dat er zoveel verspilling is. Wij hebben hier in Villa Liervinck wel een composthoop en kippen maar de hele voedingsindustrie is al belastend genoeg om die daar te laten eindigen. De kasten leeg'koken' is vanaf nu mijn bescheiden bijdrage tegen die belasting en de verspilling. Geen verrassingen meer in de vorm van excentrieke ingrediënten die opeens een hele periode over tijd blijken te zijn , teveel broodbeleg dan we op tijd op kunnen, drie busjes kaneel in de specerijenkast en twee flessen melk die tegelijk aangebroken zijn.

 

Een kwartiertje later hadden we toch een vieruurtje. Lekker bij de gemberdrank die nog over was.

En een lege ijskast voor de nieuwe lading boodschappen.

 

Kaneelvlecht

De bijzonder artistieke manier van vlechten is niet

van mijn hand maar van dochterlief (8 jaar).
Het suikerstrooien is vakkundig uitgevoerd
door de tweejarige.

Wonderdrank voor vrouwen

Een paar jaar geleden leerde een Afrikaanse schoonheid mij hoe je een wonderdrank voor vrouwen moet maken.

Deze drank helpt namelijk voor het verbranden van calorieën (!). Het is zuiverend en pijnstillend, een antioxidant, antiseptisch, ontspannend, stimulerend, ontgiftend, ademverfrissend, goed tegen griep, verkoudheid, slijmvliesontsteking, vermoeidheid, hoge bloeddruk, bloedstolsels, hoofdpijn, migraine, misselijkheid, koorts, darmklachten, menstruatiepijn én het is een afrodisiacum.

Ze zei het niet met zoveel woorden maar kort samengevat als:

"Dit is goed voor de vrouw om gezond, mooi en gelukkig te zijn, ook bij een man".

Ik kan het jullie niet onthouden want het blijkt een bekende Afrikaanse drank te zijn die zijn kwaliteiten al zeer vaak bewezen heeft en nu onder verschillende alternatieve labels op de markt komt als geneeskrachtig drankje.

Recept:
450 g verse gemberwortel
1 liter kokend water
sap van 6 sinaasappels
sap van een appel
120 gram ahornsiroop
4 soeplepels vloeibare honing
4 kruidnagels
kaneel naar eigen smaak
stukje nootmuskaat naar eigen smaak
Schil de gemberwortels.
Rasp de gember fijn.
Schenk er 1 liter kokend water over.
Roeren en 1 uur laten trekken met de vier kruidnagels erin.
Schenk het sap door een kaasdoek.

Op maximum 50 graden roeren met de ahornsiroop en de honing
Appelsap toevoegen en het sap van acht sinaasappels
Kruiden met kaneel en nootmuskaat.

Doe de gemberdrank over in flessen en bewaar ze in de koelkast.

Je hebt een instant effect want bij het drinken voel je de hitte meteen door je lichaam trekken.
Geniet ervan!

Dierendag - de vroege start

Beau is veertien weken oud en net zoals Wikipedia stelt, is hij deze morgen beginnen kraaien. Net op dierendag.

't Was nog immens vroeg en de lucht was ijl en fris, donkerblauw aan de ene kant van de nacht en in het oosten een beetje lichtend. Het was net gestopt met regenen en er was buiten alleen het geluid van dikke druppels die nog uit de bomen vielen. Wat ik kwam doen in de tuin op dat extreem vroege uur weet ik niet meer, schoenen onder de trampoline of mijn schaar in de moestuin zoeken, zoiets. Ik merkte Beau op in de donkere tuin doordat hij nogal opvalt met zijn witte veren. Hij kwam op me af gelopen en in zijn enthousiasme slaakte hij een schorre kreet waarvan hij zelf een meter opzij sprong van 't schrikken. Daarna balkte hij nog eens extreem schor en houterig want kraaien zoals een geoefende haan dat doet kon je dit nog niet noemen. Het klonk als een ijzeren schuurpoort die over een kasseien pad getrokken werd. Beau sprong weer met veel gefladder en een verwilderde blik in zijn ogen op. De kippen en eenden die ondertussen ook kwamen kijken, leken wat verward dat dat allerkleinste haantje, een maand geleden nog een kuiken, zo'n afschuwelijk geluid voortbracht.

Beau waagde het nog een derde keer alhoewel ik me afvraag of hij het bewust waagde of dat het een hormonaal in gang gezette oerspasme was omdat de dag aanbrak. Hij schrok alweer zo erg van zichzelf dat hij ging schuilen in de hazelaar en er niet meer uitkwam. Belle daarentegen die Beau al de hele tijd gade sloeg en steeds maar dichter bij hem was komen staan, stond te gloriëren als was zij het die gekraaid had en niet haar Beau, en dat deed ze nog steeds wanneer Beau zich al lang verschanst had.

Post

Je hebt mensen die omslagen al openscheuren tijdens het van de brievenbus naar de voordeur stappen maar ik vind dat een beetje als bezoek al uit hun jas sleuren voor ze binnen zijn. Ik zet me daar liever bij. Mooi muziekje op, de theepot op tafel en dan pas open ik de omslag met een briefopener, want ik gooi brieven en hun omslagen niet weg, maar bewaar ze in stapeltjes met een lint om.

Met handenarbeid is het zo dat het geen kunst is zolang iedereen het uitoefent.
Maar net zoals met alle andere handvaardigheden is het zo dat brieven schrijven langzamerhand verdwijnt en wat mij betreft een echte kunstvorm aan het worden is.

De laatste maand valt er nogal wat in mijn brievenbus.
Een bloemlezing:
De cd met het nummer "Rosy" van Willem Vermandere - naar aanleiding van mijn Krijtstukje,
een lange brief gevuld met waarschijnlijk lichtelijk gealcoholiseerde herfstmelancholie en gedroogde herfstbladeren van een oude vriend,
een cd van mijn dierbare Frans-Zweedse zangeres Eskelina waarop ze haar laatste Eskelina- en Solvandanummers zingt,
een bundeltje Noorse gedichtjes uit een rommelwinkeltje in Bergen waar ze ook parelmoeren knoopjes hebben die echt 'mij' zijn volgens mijn Noorse Erasmus-zus en
een brief van een oude vriendin met een zakje koriander uit Portugal en een foto van haar laatste schilderij -"Zet deze eens een week op je schouw en zeg me dan wat je ervan vindt".

Zoveel meer zinnelijk dan een mail.
De koriandergeur brengt het zuiden binnen, zelfs de omslag - pintada de carinho e muitas cores,
Eskelina's stem horen in mijn woonkamer, 't is alsof ze zelf in de envelop zat, op het briefje erbij met haar onvoorstelbaar artistiek geschrift vol krullen en bloemen en vlinders.
En hoewel mails impulsiever zijn en misschien oprechter, bewonder ik het werk en de toewijding die in een echte brief gestopt is. Het papier kiezen, het handschrift...
Weten dat de afzender de brief gemaakt heeft, vastgehouden, misschien zelfs gezoend, maakt het nog warmhartiger.
Een beetje de afzender op bezoek, daar ga je toch op je gemak voor zitten, nietwaar.

Omslagen

Geborgen willekeurige zendingetjes
die mijn aandacht vragen,
mijn blik vangen,
mijn oor
of mijn hart raken.

Aangetrokken door warmte, humor en fantasie
verzamel ik finesses in omslagen.
Geïnspireerd door het talent,
de charme en
de schoonheid in het hoofd van anderen.


NB: Ik kreeg deze link doorgestuurd van een vriendin een paar dagen nadat ik dit geschreven had.